De eerste wereldoorlog en de moderne tijd

Ik las het boek Lenteriten van Modris Ekstein. Het gaat over de eerste wereldoorlog en het ontstaan van een nieuwe tijd. Ik vond het een zeer boeiend historisch en filosofisch, levendig geschreven boek waarin de strijd tussen traditionele waarden en een nieuwe cultuur tot uitdrukking komt met de eerst wereldoorlog. Na de oorlog heerste er een gevoel van onverschilligheid, minachting, zinloosheid die zich onder andere manifesteerde in de kunst en cultuur. Aan de ene kant ontstond er een verlangen om uitbundig te leven, te genieten, de charleston te dansen, de jazz kwam op, het moderne ballet, dada kunst, de eerste vrouwen met kort haar, er ontstond belangstelling voor het individu en zijn psyche. De roaring twenties konden beginnen. En het maakte jongeren vatbaar voor extremisme omdat hun geluid niet gehoord werd. Dat het fascisme in 1933  voet aan de grond kreeg was geen toeval. Hoe dat verder het beloop van de wereldgeschiedenis bepaalde weten we.

Het doet me reflecteren op de huidige tijd

Ik citeer uit een boekbespreking: Vooral jongeren wezen de conventionele politiek met minachting van de hand en neigden naar radicalisme en onverschilligheid. Toen in 1929 het boek Van het westelijk front van Erich Remarque verscheen, zorgde dit meteen voor grote consternatie. Het was het eerste boek waarin de oorlogservaringen op een realistische manier werden beschreven. In zijn inleiding schreef de auteur dat ‘hij verslag wou uitbrengen over een generatie die door de oorlog is vernietigd, ook als ze aan zijn granaten wist te ontkomen’. Het was een aanklacht tegen de samenleving die alle menselijkheid, schoonheid, liefde en individualiteit had vernietigd. Het boek kreeg tegenwind van conservatieve krachten omdat het ‘de idee van geestelijke wedergeboorte, gebaseerd op traditionele waarden’ aantastte. Maar de felste kritiek kwam van de fascisten die zich verzetten tegen elke zinspeling op de zinloosheid van de oorlog.

Ik voel een parallel. Hoe is dat voor jou? 

Meer is beter?

Zeker, we zijn een eeuw verder en er zijn verschillen. Het nieuwe paradigma is tot nu: meer is beter. Hoe sneller hoe beter, hoe meer hoe beter. Ik citeer uit het boek Zoek het Verhaal van Mark Hullegie en Marjolein van der Linden: Meer sporten, meer werken, meer studeren, meer eten, meer spullen, meer vliegen, meer gamen, meer feesten, meer levensjaren, meer festivals. Dit paradigma heeft ons veel gebracht. Meer is altijd beter want meer van iets hebben en meer keuzevrijheid hebben is de manier waarop we denken steeds gelukkig te kunnen worden. In de wereld van de dualiteit heeft alles een schaduwzijde. De schaduwzijde is dat er minder aandacht is voor alles waarmee niet direct iets wordt bereikt. Zomaar iets doen zonder nut, je vervelen, spelletjes doen. Er is geen tijd voor al deze dingen die wij quality time noemen. Dat bewaren we voor later voor ons pensioen.

Kijken met een andere bril

Het boek Zoek het Verhaal geeft een leesbaar, filosofisch en praktisch handvat over hoe je anders kan leren kijken naar het spel waarin jij en we ons bevinden. En het geeft handvatten om een nieuw verhaal te vinden. Een verhaal van betekenis, van jouw bijdrage aan een betere samenleving en dat begint altijd bij jezelf. Het gaat over toelaten van verandering in jezelf. Ik citeer: “Dat betekent machteloosheid, mislukking en het gevoel van falen toelaten. En ook je sterfelijkheid en nietigheid als mens in je gevoelsleven toelaten. Als je niets meer te verliezen hebt, dan ben je vrij en dan is alles weer mogelijk. Met een ander verhaal creëer je andere keuzes”.

En daar komt de verbeelding om de hoek, de verbeelding die in de psychosynthese een grote rol speelt.

“De persoon van de gids, jouw reisbegeleider kan daarbij heel behulpzaam zijn. En die hulp bestaat niet uit het wijzen van de weg of vertellen hoe de reis gemaakt moet worden maar vooral uit ruimte geven om stil te staan en de focus te houden op het reisdoel”.

2021

Wat wordt jouw verhaal in 2021? Duik je de nieuwe roaring twenties in? ga je los met meer, meer feesten, dansen, reizen, eten, drinken en inhalen wat in 2020 niet kon. Of ga je in stilte vorm geven aan dat wat zich vanuit jouw verbeelding aandient. Voel je welkom als je een gids zoekt die naast je staat, die jou helpt kijken, die samen met jou de onderwereld in gaat en er weer samen met jou uitklimt.

Voel je geborgen in het nest van de Broedplaats, waar je kan experimenteren met anders kijken, waar je een fijn reisgezelschap vindt en waar je stappen kan zetten op jouw pad van betekenis.