Hoe vaak sta je echt stil bij je lichaam? Niet alleen om te bedenken hoe het eruitziet of functioneert, maar als een wezenlijk deel van wie jij bent? Ik merkte zelf hoe gemakkelijk het is om vooral ‘in mijn hoofd’ te leven. Te denken, plannen, analyseren – alsof dat alles is wat telt. Maar je lichaam is zoveel meer dan een middel om dingen gedaan te krijgen. Ter voorbereiding op het blok over het lichaam in januari van de opleiding psychosynthese herlees ik het gedachtengoed van Maurice Merleau-Ponty. Hij zegt: jouw lichaam is niet zomaar een object, het ís wie je bent. Hij noemde dit the body subject. Ons lichaam is niet alleen een “drager” van onze geest, maar de plek waar we de wereld ervaren en ermee in contact staan. Het raakte me opnieuw. Hoe vaak vergeet ik – en misschien jij ook – naar mijn lichaam te luisteren. Wanneer ik dat wel doe, gebeurt er iets bijzonders. Laat me je meenemen in wat ik weer ontdekte, en hoe dit aansluit bij psychosynthese.

Jouw lichaam als brug

Terwijl ik dit weekend wandelde door het bos werd ik me opeens bewust van de wind op mijn gezicht, de geur van natte bladeren, het zachte kraken van takken en bladeren onder mijn voeten. Ik realiseerde me: dit is mijn lichaam dat mij verbindt met alles om me heen. Merleau-Ponty beschrijft dit als een wederkerige relatie: je lichaam neemt waar, maar is ook in interactie met de wereld. Dat raakt precies aan wat psychosynthese ons leert. Ons lichaam niet alleen iets om te verzorgen, maar een essentiële gids naar ons innerlijke zelf en onze verbinding met het grotere geheel.

Ons lichaam als weg naar heelheid

Ik groeide op met het idee dat lichaam en geest gescheiden waren. Denken was belangrijker dan voelen. Misschien herken je dat wel. Maar hoe meer ik me in psychosynthese verdiepte, hoe meer ik ontdekte dat dit niet waar is. Ons lichaam en onze geest zijn één, en ze werken samen. Ga eens na voor jezelf: Hoe voelt je lichaam aan als je gespannen bent? Wat gebeurt er als je jezelf toestaat om diep te ademen? Je lichaam rust te geven wanneer dat nodig is of juist van de bank af te komen om te bewegen? Ik heb geleerd dat mijn lichaam soms al antwoorden heeft voordat mijn hoofd ze kan bedenken. Dat inzicht was krachtig én bevrijdend. En de weg naar heelheid.

Gebruik de wijsheid van je lichaam

Misschien vraag je je af wat je hiermee kunt doen. Hier zijn een paar manieren die voor mij en mijn cliënten en studenten heel waardevol zijn gebleken:

• Ademhalen en luisteren
  Simpel, maar effectief. Wanneer ik spanning voel of het even niet weet, sta ik even stil en adem diep in en uit. Vaak vertelt mijn lichaam me meer dan mijn gedachten kunnen bedenken.
• Creatief bewegen
  Soms werk ik met dans in mijn sessies. Het is prachtig om te zien wat er gebeurt als mensen uit hun hoofd stappen en hun lichaam laten spreken. Je lichaam weet dingen die woorden soms niet kunnen uitdrukken.
• Reflecteren via het lichaam
  Stel jezelf eens de vraag: wat zegt mijn lichaam nu? Voelt het zwaar, licht, gespannen, vrij? Dit kan je helpen om contact te maken met gevoelen die je misschien nog niet bewust hebt opgemerkt.

Waarom zou je het lichaam inzetten

In een wereld die draait om snelheid en prestaties verliezen we makkelijk het contact met ons lichaam. Maar ons lichaam is onze basis. Het is hoe we de wereld ervaren, hoe we ons verbinden, hoe we ons leven vormgeven. Merleau-Ponty en psychosynthese herinneren mij eraan dat we een geheel zijn: lichaam, geest en ziel. Dat is geen luxe, maar een noodzaak! Hoe meer ik dat in mijn eigen leven toepas, hoe meer ik merk dat ik me écht verbonden voel – met mezelf, met anderen, en met het leven zelf.

Wat zegt jouw lichaam vandaag tegen je? Wat voel je, nu je dit leest? Neem een moment om erbij stil te staan, zonder oordeel. En als je wilt, hoor ik graag hoe jij dit ervaart.